Язэп Нарцызавіч Драздовіч

ДРАЗДОВИЧ ЯЗЭП НАРЦИЗОВИЧ, 1(14) октября 1888 – 15 сентября 1954 – художник, один из основателей белорусской национальной исторической живописи, начинатель космической темы в изобразительном искусстве, скульптор, поэт, этнограф, археолог, педагог.

"Трывеж". Панорама Лунного града (1933) — одна из картин космического цикла

Оборотная сторона картины — характерный для художника приём живописи. Надпись (в моём неточном переводе): "Трывеж". Панорама лунного града с его окрестностями над Верхним и Нижним озёрами "Чалом". В лунной Стране Хвойных Пальм, между так наз. морями м. Нектара и м. Красоты, на юг от горного пролома Трывежской железной дороги на Аврию и Ариаполь... Вид с востока на запад (с вокзала). "Жизнь на Луне" (Вильно, 1932-1933). Изображены Луна и карта окрестностей Трывежа.

Я. Драздович – зачинатель (в нач. 1930-х) космической темы в изобразительном искусстве: серии "Жизнь на Марсе", "Артаполис", "Жизнь на Венере" (1931), "Жизнь на Сатурне" и "Жизнь на Луне" (1932), "Космос" (1940).

kp.ru/daily: Возле трех полотен Язэпа Дроздовича задержался подольше — художник, живший в первой половине ХХ века, искренне и увлеченно рисовал жизнь на Сатурне, на Марсе, описывал в своих записках полет человека на Луну. Уже перейдя в другой зал, господин Луаретт попросил своего белорусского коллегу записать ему в блокнот имя живописца.

- Меня всегда интересовали художники, которые находятся вне основных направлений в живописи, — пояснил он свой интерес.

Уверен, что искусство Язэфа Драздовича является достоянием мировой культуры и принадлежит вечности.

Мастак, скульптар, разьбяр, пісьменнік, паэт, археолаг, фалькларыст, педагог, вандроўнік… Язэп Драздовіч за свой кароткі век зрабіў нямала. Мастак па прафесіі, ён пісаў жывапісныя карціны па гісторыі Полацкага княства, унёс нацыянальны каларыт у партрэты князя Ўсяслава Чарадзея і Францыска Скарыны, пісаў гістарычны раман “Гарадольская пушча”, выдаў першую на Беларусі кнігу па астраноміі “Нябесныя бегі” (1930 г.), марыў аб выданні манаграфіі “Тэорыі рухаў у касмалагічным значэнні” (1949 г.), узносіў у касмічныя прасторы Месяца беларускія гарады і вежы, ствараў чарцяжы “касмічнай тарпеды”, на якой “зямныя турысты” павінны адправіцца ў падарожжа на планеты Сонечнай сістэмы... Акрамя таго, запісваў фальклёр, апрацоўваў для слоўнікаў народную лексіку, даследаваў у Менску рэчышча Нямігі, праводзіў раскопкі ў Заслаўі, Свіры.

У дзённіку Язэп Драздовіч пісаў: “Наогул, я зменная натура: праз кожныя тры гады што-небудзь новае пачну. Праз усё жыццё маё так. Тры гады быў пастухом у падурослыя леты, тры гады патраціў на мастацкую школу і агульнае развіццё, тры гады служыў у салдатах, тры гады аддаваўся грамадскай працы ды пісаў як пісьменнік. І вось ужо трэці год як вандроўны народны мастак…”

Фантастычная аповесць "Жыццё на Месяцы".

Кніга мае выйсці у "Мастацкай літаратуры", у серыі "Жыццё знакамітых людзей Беларусі". Там сабраная ўся крытыка пра Драздовіча, успаміны пра яго, паэма "Трызна мінуўшчыны", аповесць "Вялікая шышка" і дзённік.